رله ها یا تجهیزات حفاظتی
رلهها یا تجهیزات حفاظتی، دستگاههایی هستند که با قطع مدار و بازکردن کلیدهای قدرت، کارحفاظت قطعات و دستگاههای سیستم قدرت در برابر آسیب و اتصالیها انجام میدهند. پیش از اینکه کلید قدرت بتواند باز شود، سیم پیچی کنشگر آن باید روشن شود این روشن شدن از سوی رلهها انجام میپذیرد. رله به دستگاهی گفته میشود که در پی دگرگونی اندازه برقی مانند ولت و گردش یا اندازه فیزیکی مانند دما و جابجایی روغن (در رله بوخهولتس) برانگیخته شده و موجب به کار افتادن دستگاههای دیگر و در پایان بازشدن چرخه از سوی کلید قدرت (در سیستم تولید و انتقال و پخش) یا دژنکتور میگردد.
بنابراین از سوی رله قسمت معیوب از شبکه جداسازی شده و مانع از آن میشود که دیگر بخشهای سالم شبکه همچنان به کار خود ادامه دهند و پایداری و استواری شبکه به همان حالت پیشین نگهداشته شود. کالاها و دستگاهها در برابر آسیب و اتصالیها پناه داده شده و اندازه آسیبهای درونی به آنها محدود میگردد.
نخستین و برجستهترین حفاظتها در یک سیستم الکتریکی، حفاظت اتصال کوتاه و اضافه جریان و ارت فالت میباشند. این حفاظتها با حفاظت اضافه بار تفاوت آشکاری دارد چون حفاظت اضافه بار بر پایه ظرفیت گرمای واحد میباشند.
روی هم رفته رله حفاظتی باید دارای ویژگیهای زیر باشند:
-
سرعت رفتار: این پارامتر در رله بسیار ارزشمند است چون رله حفاظتی هنگام خطا بایستی هرچه زودتر بخشهای آسیب دیده را از بخشهای درست جدا نمایند.
-
ریزسنجی (حساسیت): این پارامتر به کمترین جریانی که موجب قطع رله میگردد برمیگردد.
-
شناسایی و گزینش در شرایط خطا: این پارامتر نیز بسیار برجسته است زیرا در شبکههایی که دارای چند باس بار و رله حفاظتی هستند هنگام رخداد خطا میبایست بخش آسیب دیده به درستی شناسایی شده و از شبکه جدا گردد و بخشهای درست کار خود را دنبال کنند.
-
پایداری: این پارامتر به این بازمیگردد که یک رله حفاظتی به همهٔ خطاهای ناحیه حفاظتی خود به درستی واکنش نشان دهد و در برابر خطاهای بیرون از این محدوده واکنش نشان ندهد.